De Franse werklozencomitees weten van geen
ophouden. De actiebereidheid is nog steeds groot. Na drie maanden aktievoeren
gingen de uitkeringsgerechtigden op 7 maart en 8 april weer de straat op. De
kwaadheid (Frans: colère) over de armoede en werkloosheid is groot. In de
woorden van een Vlaams spandoek: 'wie misère zaait zal colère oogsten'. En er
zijn grote plannen voor akties in de maanden mei en juni, waarbij Duitse en Franse
organisaties gaan samenwerken. Maar de beweging moet vele hindernissen nemen.
In de woorden van Christophe Aguiton, een van de organisatoren van de Franse
acties: 'de beweging stuit op grenzen. Actieve solidariteit van de werkenden
blijft uit'.
Vrijdag
6 maart gingen vier vertegenwoordigers van de Bijstandsbond en de Werklozen
Belangen Vereniging naar Parijs om deel te nemen aan de akties van Franse
werklozen voor verhoging van de uitkeringen en arbeidstijdverkorting/ recht op
werk. We gingen als vertegenwoordigers van het Nederlandse netwerk van de
Euromarsen tegen werkloosheid, armoede en sociale uitsluiting, die op 15 juni
in amsterdam geleid hebben tot de grote demonstratie waar 50.000 mensen aan
deelnamen. Er gingen ook mensen uit Utrecht naar Parijs. (Van de Werklozenbond
en van het Samenwerkingsverband Mensen Zonder Betaald Werk).
Zaterdags
namen we deel aan een demonstratie in Parijs. Op die dag gingen in vijf
verschillende Franse steden de werklozen
weer de straat op. In Marseille waren er 10.000 demonstranten, in Toulouse,
Nancy en Rennes waren er vele duizenden. De grootste demonstratie vond echter
plaats in Parijs, waar tussen de 15.000 en 20.000 demonstranten waren, die in
een meer dan zes uur durende demonstratie van het Gare du Nord naar de Place de
la Nation liepen. Centrale eisen waren evenals bij voorgaande akties verhoging
van de minimumuitkeringen met 1500 Francs en de innvoering van een RMI
(vergelijkbaar met onze bijstand) voor jongeren onder de 25 jaar. Daarnaast
waren er in de verschillende blokken nog andere eisen, zoals een drastische
arbeidstijdverkorting. De demonstraties waren georganiseerd door de vier
belangrijkste organisaties van werklozen: APEIS, Action Chomage, de MNCP en de
werklozencomitees van de CGT. Opvallend was, dat er ook vele organisaties van
de 'sans beweging' aanwezig waren. (sans papier, sans logis, sans droit).
Wij
liepen mee in het 'Euromarsenblok', dat bestond uit Italianen, Belgen, Duitsers
en Nederlanders.
Het
was een enerverende demonstratie, met veel spandoeken, balonnen en gezang. De
demonstratie was een groot succes, vooral omdat in de maand februari de akties
een beetje leken te zijn ingezakt.
evaluatie
Aguiton
zei na afloop op een vergadering waar de aktie geevalueerd werd, dat deze
nationale aktie met demonstraties in vijf verschillende steden voor de
organisatoren een beetje een gok was: zou men in staat zijn, nu weer
massademonstraties van de grond te krijgen?. Het antwoord luidde dus: ja. De
beweging is nu sterk genoeg om periodiek akties op nationale schaal te
organiseren. Het inzakken van de beweging in febnruari was gedeeltelijk ook
schijn. Een vertegenwoordiger van de CNT, een anarcho-syndikalistische vakbond,
die ik voor de demonstratie sprak zei, dat de overheid de bezettingen van uitkeringskantoren
en blokkades van wegen in eerste instantie accepteerde, maar dat na verloop van
tijd steeds sneller en harder door de politie werd ingegrepen;
ontregelingsakties die wat langer duren zijn nu niet meer mogelijk. Bij de
laatste bezettingen werden ook mensen gearresteerd, vier werklozen hebben twee
weken vastgezeten. Hun proces vindt eind maart plaats en dan zijn er ook weer
allerlei solidariteitsakties. De werklozen hielden in februari de moed erin
door picketlines en andere kleinere demonstraties te organiseren, maar die
waren minder spectaculair dan de bezettingen, zodat de media er weinig aandacht
aan hebben besteed.
plannen
regering
Toch
heeft de sociale beweging met moeilijkheden te kampen. De regering heeft naast
het hardere politieingrijpen- tegenvoorstellen gedaan, waarvan de wet tegen de
uitsluiting van minister Aubry wel de belangrijkste is. In drie jaar tijd wordt
voor maatregelen in het kader van de wet 30 miljard Francs uitgetrokken. Ook
voor de jaren daarna wil men geld uittrekken. Dat lijkt veel, maar een groot
deel is in feite bedoeld om reeds bestaande maatregelen op het gebied van
werkgelegenheid te financieren. Daarnaast wil men verbetering van de
arbeidsbemiddeling en meer scholingsmogelijkheden voor werklozen. De 'verbetering'
van de arbeidsbemiddeling doet denken aan de werklozenbestrijding in ons
poldermodel, die eind jaren tachtig begon met de 'heroerientatiegesprekken' met
langdurig werklozen op initiatief van de toenmalige minister van sociale zaken
de Koning. In Frankrijk konstateert men hetzelfde als bij ons toen: 57% van de
werklozen heeft hooguit eenb gesprekje van tien minuten gehad met de ANPE
(vergelijkbaar met ons arbeidsbureau) en 29% van de werklozen heeft sinds de
inschrijving nog nooit een gesprek gehad. Nu wil men binnen zes maanden
langdurige gesprekken met een half miljoen jongeren, en binnen tien maanden
zulke gesprekken met een miljoen andere werklozen. Onze oude brochure
'heroerientatie is geen werk. De straf moet eraf' uit 1989 nog maar eens uit de
kast halen. Misschien kan iemand die vertalen. Aubry is overigens op deze
gedachten gekomen naar aanleding van de europese werkgelegenheidstop in
Luxemburg..... De Franse regering spreekt over een 'soutien personalise': vrij
vertaald: individueel maatwerk. Daarbij komen er -net als in Nederland-
mogelijkheden contracten af te sluiten met individuele werklozen, die zich in
ruil voor hun uitkering verplichten individuele trajecten richting arbeidsmarkt
te volgen. De individualisering en depolitisering van het werkloosheidsvraagstuk
komt ook in Frankrijk van de grond. Verder wordt er voor 60.000
randgroepjongeren een soort Jeugd Werk garantie Wet ingevoerd, en komen er
riumere bijverdienstemogelijkheden naast de ASS (de werkloosheidsuitkering). Op
groind van meer dan tien jaar ervaring met soortgelijke maatregelen kunnen wij
wel stellen, dat dit soort werklozenbestrijding de werkloosheid niet oplost en
ook geen oplossing is voor de tweedeling tussen arm en rijk.
nieuwe
plannen
Hoezeer
er ook meningsverschillen in de beweging aan het daglicht treden, over een ding
is iedereen het eens: de plannen van de regering Jospin zijn volstrekt
onvoldoende en nieuwe akties zijn nodig.
Men
heeft daarbij twee doelen: uitbreding van de coalitie met de vrouwenbeweging en
met de 'sans' beweging en internationalisering van de akties. Op de
evaluatievergadering van de genoemde organisaties werd een veelheid aan
aktieplannen besproken. De Duitsers waren op deze vergadering met een sterke
delegatie aanwezig. Zowel op de korte als op de lange termijn worden nieuwe
akties gepland van Duitse en Franse werklozen gezamenlijk. Er is een
gemeenschappelijke groep gevormd, die de aktie gaat voorbereiden. Op 8 mei
voerden de werklozen uit de twee landen gezamenlijk aktie in de grenssteden van
de twee landen, met name in Keulen en Straatsburg. Daarbij werd de brug op de
weg tussen de twee steden geblokkeerd. De Duitse werklozen hebben op 11
september in Berlijn een grote massa-demonstratie gepland, die het voorlopig
eindpunt is van de akties die nu gevoerd worden. Tot die tijd zijn er aan het
begin van iedere maand akties als de werkloosheidscijfers in Duitsland bekend
worden gemaakt. (de eerstvolgende aktiedag was 5 april). Op de grote
demonstratie in Berlijn zullen de Fransen met vele honderden aktievoerders
aanwezig zijn. En....voorjaar 1999 moet een nieuw hoogtepunt worden, met een
massademonstratie in Keulen tijdens de Eurotop, die dan in deze stad wordt
gehouden. En dit is nog maar een greep uit de vele plannen.
De
Fransen van hun kant plannen voor de maand mei een nieuwe aktiemaand. Met name
tussen 1 mei en 6 juni, wanneer de plannen van Jospin en Aubry in het parlement
behandeld zullen worden.
Piet
van der Lende