Minister Asscher heeft vandaag gesproken op een congres over
robotisering. Het is groot nieuws. Sommige mensen denken dat Asscher
vandaag iets nieuws heeft gezegd, waardoor er een ander beleid komt
misschien. Misschien wel een basisinkomen. Want hij heeft het over een
ander stelsel. Waar hij verder overigens niets over zegt. Ik heb zijn
toespraak gelezen en er komt niets nieuws.
Wat is zijn antwoord op de
robotisering en het verdwijnen van werk? Nederland moet voorop lopen. En
daarom moeten wij meer dan anderen in concurrentie met anderen een
kennis economie worden, zodat wij de robots maken en de ellende elders
komt te liggen. Dus meer employability voor de Nederlandse werknemers.
(het vermogen van mensen zich aan te passen aan de economie en niet
andersom). Hervorming van het lager onderwijs waar lezen en schrijven
leren relatief minder belangrijk wordt dan conceptueel kunnen denken.
Op de lange termijn zullen wij de gevolgen dan misschien ook wel hebben,
maar als we goed concurreren, nu even niet en uiteindelijk als laatste.
Een terugkeer binnen de dijken ten opzichte van de Europese
ontwikkelingen. Op dat niveau heeft men ook gepoogd een kenniseconomie
op te bouwen die voorsprong heeft op de rest van de wereld, als antwoord
op de massa=werkloosheid. Neergelegd in de Lissabon akkoorden. Een
politiek die jammerlijk mislukt is. En nu meer van hetzelfde maar dan
alleen Nederland. In het verlengde liggen alle afbraakmaatregelen van de
werknemersrechten in Nederland die altijd al op de regeringsagenda
staan. En de steeds groter wordende kloof tussen arm en rijk? Dat komt
door de technologische ontwikkeling, niet door het regeringsbeleid. We
zijn een rijk land waar die kloof allemaal minder erg is dan elders.
Dankzij de regering. En verder gaan we wat door met aan de knoppen
draaien. Nee, ook na vandaag blijft het duidelijk. De oplossing zal niet
komen van deze regering in het algemeen en Asscher in het bijzonder.
maandag 29 september 2014
Wij moeten de robots maken, dan hebben anderen de ellende en wij niet
zondag 28 september 2014
Punten uit Massimo de Angelis- The beginning of history- Value Struggles and Global Capital.
http://www.politicalecology.eu/component/content/article/31-entitletv/192-seminar-federici-and-the-angelis
Hoe overheersend het kapitalisme als economisch systeem ook is of lijkt te zijn, als sociaal systeem, als systeem van sociale relaties is het een subsysteem naast vele andere die tezamen een maatschappij vormen.
Hoe overheersend het kapitalisme als economisch systeem ook is of lijkt te zijn, als sociaal systeem, als systeem van sociale relaties is het een subsysteem naast vele andere die tezamen een maatschappij vormen.
Naast het sociale
subsysteem kapitalisme kennen we andere sociale subsystemen, oa in de sfeer van
de reproductie, maar ook in de sfeer van de productie zelf, die niet gebaseerd
zijn op kapitalistische principes, maar op andere, zoals het patriarchaat. In
de bedrijven zelf kunnen we daarbij denken aan vakbondsgroepen. Daarbij kunnen
normen en waarden en daarop gebaseerd gedrag gelden die vaak
niet-kapitalistisch zijn, zoals opvattingen over solidariteit, samen delen,
elkaar in je waarde laten, het vooropstellen van het collectief boven
individueel belang, opofferingsgezindheid, verantwoordelijkheid voor de
gemeenschap en andere mooie dingen. Maar dergelijke waarden en normen kunnen
ook onderdrukkend zijn, patriarchaal, of xenofobisch. Voortdurend trachten
groepen mensen hun gemeenschap die niet op kapitalistische normen en waarden is
gebaseerd te verdedigen tegen de kapitalistische, waarbij de waarden van het
ene subsysteem dwars door gemeenschappen heen kunnen lopen, zelfs
tegelijkertijd werkzaam kunnen zijn in de hoofden van mensen.
Overigens gaat
het niet zozeer om aparte subsystemen, die los staan van het subsysteem
kapitalisme, maar om diffuse grenzen, waarbij binnen sociale structuren
verschillende waardensystemen aanwezig kunnen zijn. Die waardensystemen zijn
dan ook niet specifiek gekoppeld aan bepaalde groepen in de maatschappij.
Iedereen ervaart dagelijks de botsing van waardensystemen. De Angelis gelooft
dan ook niet in de klassieke definities van klassenstrijd maar zet zich ook af
tegen Negri en Hardt, die een nieuw soort historisch subject menen te
onderkennen. Want binnen klassen- of sociale structuren kunnen verschillende
waardensystemen immers tegelijkertijd aanwezig zijn.
De Angelis neemt
wat de basistegenstelling betreft dus een ander uitgangspunt. De Angelis gaat zover
te verdedigen, dat we de botsingen tussen de waarden en normen van
verschillende sociale subsystemen, die overigens geen nauwkeurig afgebakende,
gemakkelijk localiseerbare grenzen kennen, centraal moeten stellen en dat deze
botsingen zich overal voordoen.
Nadere analyse
van het kapitalistisch waardensysteem
Omdat het
kapitalisme is gebaseerd op het particulier bezit (van de productiemiddelen) is
produceren en handeldrijven volgens kapitalistische methoden en eventueel
samenwerken met andere mensen, dus het basiskenmerk van sociale relaties altijd
een vorm van afbakenen van het eigen bezit, van omheining van het eigen
territorium en rechten ten opzichte van anderen zodat ze er niet bij kunnen,
van onteigening van wat anderen en hun gemeenschappen bezitten of aan sociale
relaties onderhouden.
Daarbij heb je
concurrentie tussen mensen, bedrijven en organisaties die zich bij de processen
van afbakenen, toe-eigenen en omheinen ten doel stellen meer zeggenschap te
krijgen over, meer bezit en over de macht over de productiemiddelen of posities
in de maatschappij. Concurrentie als leidend principe komt niet alleen voor op
een economische markt met vele aanbieders, maar ook in situaties waarin sprake
is van monopolieposities op de markt of van monopolieposities die ontstaan zijn
door privatiseringen (bestuursinstellingen op afstand) Het marktdenken is ook
een ethisch systeem van normen en waarden, van opvattingen hoe je de productie
van goederen en diensten moet organiseren en de resultaten meten.
Het onderscheid
tussen staat, economie en andere dichotomien geeft geen goed beeld van de
situatie. Hij verwerpt in zijn analyses dan ook dergelijke dichotomien. Zonder daarbij overigens het bestaan van de
staat en de maatregelen die door haar genomen worden om de voorwaarden voor
accumulatie van kapitaal in stand te houden te ontkennen.
De processen van
afbakening en omheining gelden niet alleen voor de oorspronkelijke accumulatie
van kapitaal, waarbij boerengemeenschappen werden uiteengereten en waarbij hen
hun gemeenschappelijk bezit werd ontstolen met behulp van de staat zodat ze
alleen nog in hun onderhoud konden voorzien door zich als arbeidskracht op de
markt (de arbeidsmarkt) aan te bieden. Voortdurend vormen tot op de dag van
vandaag mensen gemeenschappen en werken ze vanuit waarden en normen waarop hun
gedrag gebaseerd is die niet –kapitalistisch zijn. Het kapitaal benaderd deze
ontwikkelingen altijd door de bovengenoemde processen van afbakenen, omheining
en onteigening. Dit betekent ook dat iedere kapitalistische oplossing voor
problemen (milieuproblemen, armoede, energiecrisis) deze processen van
afbakening, omheining en ont-eigening reproduceert.
Het gaat bij de
analytische dichotomie van De Angelis in feite om een antwoord, waarbij
uiteindelijk in het kapitalisme de waarden van andere sociale subsystemen
ondergeschikt worden gemaakt aan de uitgangspunten van omheinen, afbakenen en
toe-eigenen en dat het erom gaat, deze
processen van onderschikking in het kapitalisme als productiesysteem precies te
analyseren en van daaruit een alternatief te bieden.
Het kapitalisme
is een systeem van sociale relaties, die onderling nauw samenhangen en dus
betekent externalisering van kosten door bedrijven onder
concurrentieverhoudingen dus van de een, internalisering van kosten voor de
ander. (Het milieu, mensen die in dat milieu moeten leven, gemeenschappen van
mensen die op een andere basis dan de
kapitalistische samenleven, de volgende generaties, dus de lasten verschuiven
naar de toekomst)
Een voorbeeld is
de co2 uitstoot. In Westerse bedrijven worden de kosten daarvan als belasting
voor het milieu geëxternaliseerd, dwz bij de inrichting van de productie wordt
daarmee geen rekening gehouden. Vervolgens wordt een kapitalistische oplossing
voor het probleem gezocht: de c02 emissies zijn verhandelbaar, dwz door bomen
te planten in Afrika kan de co2 uitstoot in Nederland worden gecompenseerd.
Handel dus in emissierechten. Dit planten van bossen in Afrikaanse landen
betekent dat boeren en boerinnen die daar in gemeenschappen samenleven van hun
land worden verdreven omdat Westerse groeperingen land opkopen om bomen te
planten. Wanneer je daarover bij de handelaren van emissies aan de bel trekt,
zeggen ze dat dit een zaak is van de staat van het desbetreffende land en niet
hun zaak. Kosten worden geexternaliseerd en de oplossing betekent onteigening
van andere gemeenschappen.
Hoe koppelt het
kapitalisme zijn waardensysteem aan de subsystemen met andere waarden?
Het kapitalisme
leeft bij de spanningsverhouding tussen de verschillende sociale subsystemen.
Het is niet perse
zo, dat het kapitalisme de andere sociale subsystemen per definitie tracht te
vernietigen. Zij probeert de waarden en normen van haar eigen systeem, dus het marktprincipe als ethisch systeem aan
andere subsystemen op te leggen en zo probeert zij voorwaarden te creeren voor
de verdere kapitaalsaccumulatie. Hoe het kapitalistische relaties tussen mensen
regulerende, homeostatische waarden systeem botst met andere sociale
subsystemen, die door het kapitalisme gedeeltelijk worden vernietigd maar die
het ook in zich opneemt wordt duidelijk als we de geschiedenis nagaan van
initiatieven van burgers om de productie van goederen en diensten op basis van
niet kapitalistische principes op te zetten.
zondag 21 september 2014
Iedere baanloze 900 euro erbij in 2015!
Mijn voorstel is, dat de Bijstandsbond volgende verklaring publiceert. (De vereniging PEL in Leeuwarden steunt het ook al.)
Ondersteuning FNV campagne
Met genoegen heeft de Bijstandsbond kennis genomen van de looneisen voor het nieuwe seizoen van de FNV. Iedere werkende moet er volgend jaar minstens 900 euro bij krijgen in de cao. Dat is een van de opvallendste punten in de looneisen voor 2015 die vakcentrale FNV 15 september bekend heeft gemaakt. Zo krijgen vooral mensen met midden- en lagere inkomens meer koopkracht en dat is volgens de FNV nodig om de groeiende inkomensongelijkheid een halt toe te roepen. De looneis van 3 procent blijft overigens gewoon staan, stelt de vakcentrale. Maar door vaker te kiezen voor centen in plaats van procenten moeten vooral de lagere en middeninkomens hiervan profiteren, vindt de FNV. ,,Dat kan door een bodem in de looneis te leggen in de vorm van een bedrag in geld. Ook kan een deel in euro's worden gerealiseerd en een deel in procenten.''
Die 900 euro is dus een soort vloer, dat moet iedere werkende erop vooruit gaan. De Bijstandsbond is graag bereid deze looneisen te ondersteunen. Om de FNV campagne nog verder te versterken en te ondersteunen beginnen wij een campagne 'iedere baanloze minstens 900 schoon euro erbij in 2015!'. Geheel in overeenstemming met de centrale FNV leus: voor koopkracht en echte banen!
zaterdag 20 september 2014
Baarlijke nonsens
Ben het boek van Rutger Bregman aan het lezen. Iedereen gratis geld. Daarover later. Maar wat voor baarlijke nonsens zal ik vanavond nog eens produceren voor het slapen gaan? Met Willem Schinkel bevind ik mij wat dat betreft in ieder geval in goed gezelschap.
vrijdag 19 september 2014
Van Spektakelmaatschappij naar Machinatiemaatschappij
Citaat uit het artikel van Jan Teurlings:
Onze blik in de Machinatiemaatschappij is een kritische, ontmaskerende blik, dat vast en zeker. Maar het is tezelfdertijd een fundamenteel apathische blik. De kritisch-apathisch blik spendeert immers al zijn tijd en energie in het doorzien van de machinaties achter het schouwspel, en is daardoor ongeschikt voor het bedenken van andere werelden. Kritische apathie is dan ook het perfecte correlaat voor deze postpolitieke tijden, waarin geen enkele partij nog een écht alternatief aanbiedt, en de markt aanvaard heeft als de begrenzer van het mogelijke. De leegte die dit gebrek aan feitelijke keuzevrijheid achterlaat, wordt echter gemaskeerd door de hyperactiviteit van de kritisch-apathische blik, die zich zelfgenoegzaam wentelt in de illusie niet de dupe te zijn. In de Machinatiemaatschappij zijn het dan ook de meest kritische mensen die het meest meegaand zijn, en we begrijpen nu ook beter waarom de staat ons “levenslang studeren” door de strot rammen wil.
zaterdag 6 september 2014
Een kikker die zichzelf opblaast
Martin Sommer vandaag in de zaterdageditie van de Volkskrant over werken met behoud van uitkering oftewel dwangarbeid.
Wie is Martin
Sommer dan wel?. Een onooglijk onbelangrijk Volkskrant journalistje zonder
invloed en zonder achterban die de bekende truc toepast van provocerende
rechts-radikale standpuntjes innemen voorbij de redelijkheid om zichzelf op te
blazen met gebakken lucht tot ogenschijnlijk belangrijke proporties omdat
allerlei mensen al of niet gefrustreerd op hem gaan reageren. Wij moeten ons
niets aantrekken van dit soort kikkers die zichzelf proberen groot te blazen,
ons er niet op blind staren of uit het veld laten slaan (dat is misschien wel
de bedoeling) en onze eigen elan en agenda bepalen en activiteiten ontwikkelen.
Geen psychische energie aan dit soort figuren besteden. Dus woensdag op naar de
Stopera! Mars tegen dwangarbeid start Weesperplein bij het grote zwarte gebouw en de metrohalte.
16.30 verzamelen. Overigens schijnen ze bij de FNV nogal in paniek te raken van dit soort figuren. Onbegrijpelijk.
Abonneren op:
Posts (Atom)