De participatiewet is een wet tussen de
bijstand en de werknemersverzekeringen in. Het is de bedoeling, dat deze wet
geen partnertoets kent en geen vermogenstoets en ruime mogelijkheden voor
scholingsverlof en bijverdiensten. Op die manier worden mensen middels een
traject geactiveerd, overeenkomstig de manier waarop ze nu hun leven afwijkend
van de maatman inrichten, bezig te zijn. De participatiewet kan zowel toestroom
krijgen van bovenaf als van benedenaf. Dit vanwege het strategisch bewustzijn,
dat je niet alleen een sociale zekerheid voor de armen moet ontwikkelen, maar
dat je de sociale zekerheid breed moet zien. Je moet ook een sociale zekerheid
maken voor de middengroepen, zodat ze bereid zullen zijn ook de premies op te
brengen voor de onderkant. De Partij van de Arbeid als coalitie tussen midden
en arm. In de participatiewet kunnen oa worden ondergebracht de WIK en ook
volgens mij de melkertregelingen, maar ook scholingsverlof.
Er zijn nu drie
problemen in de samenleving gezien vanuit de sociale zekerheid. De zekerheid
verlamt mensen nu. Zie de bijstandswet. De problemen zijn: flexibilisering,
armoede en veranderende betekenis van zorgarbeid. Met de mensen uit de participatiewet,
die tijdelijk is, wordt een activeringstraject afgesproken, dat in principe
weer moet toeleiden naar de arbeidsmarkt, maar tijdelijke ontheffing van de
sollicitatieplicht zit er ook bij.
Door Derksen van de W.R.R. werd de
volgende kritiek naar voren gebracht.
1. Er wordt geen rekening gehouden met de
globalisering, de internationalisering van de economie, waardoor deze sociale
zekerheid niet betaalbaar is en achterhaald voor zij is ingevoerd.
2. De sociale zekerheid en het wettelijk
minimumloon verhinderen het ontstaan van goedkope banen aan de onderkant van
de arbeidsmarkt. Die banen zijn er nu niet. De PvdA kan beter focussen op een
basisuitkering via de negatieve inkomstenbelasting, waarbij faciliteiten bestaan
om bij te verdienen via de flexibele arbeid en alleen voor de mensen die echt
niet kunnen een aanvulling.
3. Er wordt geen rekening gehouden met de
mondigheid van de burgers. De participatiewet is weer een vorm van verregaande
bureaucratische betutteling. Je bent weer afhankelijk van de verzorgingsstaat
en de overheid en daar wil de mondige burger nu juist vanaf.
Het rapport is tweeslachtig op dit punt
en met zichzelf in discussie gebleven. Enerzijds activering, en zelfinitiatief
bevorderen, anderzijds verregaande betutteling. De mensen moeten zelf maar
invullen wat ze willen aan zekerheid naast inkomen. En zorg dan als overheid
voor een garantie dat er voldoende werk is.
Adelmund: de internationalisering van de
economie is een punt. Ik had tussen de twee rapporten die er nu liggen graag
een derde gezien, namelijk de globalisering en alles wat daarmee samenhangt,
zodat dit als scharnierpunt zou kunnen fungeren tussen de andere twee. Dit
rapport gaat over de aanbod kant; wat gebeurt er als we niets doen, en wat
moeten we anders met mensen die anders onherroepelijk buiten de boot vallen.
Maar er is natuurlijk ook een vraagkant. Ik zou niet alle sociale zekerheid op
een bepaald niveau willen; je moet niet capituleren voor de tijdgeest, die
een scheiding aangeeft tussen de middenklasse en de onderkant. Beide groepen
moet je bedienen, dus niet alleen een sociale zekerheid garanderen voor mensen
op het minimum.
Er is ook geen tegenstelling tussen
solidariteit en eigen initiatief. De solidariteit in de samenleving neemt juist
toe.
Wat de werkgelegenheid betreft: we hebben
aan verschillende groepen drie scenario's voorgelegd: wat willen jullie. Men
kon kiezen uit: niets doen, met 1 miljoen mensen in de bijstand, melkert als
minister president en 1 miljoen melkertbanen en geloof ik een soort
basisinkomen scenario, waarbij toch mensen worden uitgesloten van werk. Men
wilde dan toch het liefst het tweede. Je moet de redenering van volledige
werkgelegenheid niet opgeven. Men wil vasthouden aan de herverdelingsoperatie,
via atv en deeltijdwerk. Niet opgeven. Als je dat opgeeft, leg je je neer bij
de tweedeling in de samenleving.
Na de pauze was een punt van kritiek dat
werd gezegd: er komt een gigantische bureaucratisering als je al die
trajectplannen moet gaan opstellen en bovendien een wet schuift tussen de
werknemersverzekeringen en de bijstand.
Bovendien worden de armen door deze wet
niet geholpen. De wao en de ww worden afgebroken, al die mensen zitten al op
het minimum. De bijstand is veel te laag. Wat wordt daarvoor gedaan?
Antwoord Adelmund: dit is nu eens niet
een nota die streeft naar bezuinigingen, maar naar anders, beter. De pvda maakt
zich sterk tegen aantasting van hoogte en duur van de uitkeringen en er moet
meer poen komen voor de mensen op het minimum. We willen verbeteringen. De
participatiewet biedt mogelijkheden om jezelf door eigen initiatief te
verbeteren en doorstroming leidt tot vermindering van armoede.
Daarna wordt er gediscussieerd over het
'stabiliteitspact'. Dit houdt in, dat er informele afspraken zijn gemaakt over
de hoogte van het financieringstekort in de verschillende landen, dit zijn
echter informele afspraken die geheel verschillend worden uitgelegd. Men zegt
dat de afspraken in dit pact zo stringent zijn, dat er geen ruimte overblijft
voor een sociale paragraaf, waarbij een goede sociale zekerheid kan worden
opgebouwd.
In Belgie schijnt een wet op de
loononderbreking te zijn, waarbij iemand gedurende zijn leven maximaal vijf
jaar verlof mag opnemen.
De directeur van de openbare bibliotheek
treedt naar voren. Hij heeft vele honderden werknemer sin dienst, waarvan 70%
flexibel werkt. Men is daar zeer tevreden over. Er wordt te gemakkelijk gepraat
over om nu maar de lasten bij de werkgevers te leggen voor een goede sociale
zekerheid op basis van flexwerk. (Premies betalen en rechten opbouwen per uur.)
Als ik meer moet gaan betalen voor dit
flexwerk waar iedereen tevreden over is, kon ik het wel eens gaan veranderen.
Antwoord Adelmund: werkgevers en
werknemersorganisaties waren over de flexwerkers waarover het kabinet het
moeilijk eens konden worden veel sneller akkoord, ook de werkgevers. Men beseft
wel, dat verbetering van de arbeidsvoorwaarden van de flexwerkers noodzakelijk
is. Met name in deze sector bestaat een groot tekort. Als de voorwaarden niet
verbeteren, kunnen ze geen mensen krijgen en werkgevers willen graag
flexibiliseren. Dus een sociale zekerheid eraan koppelen, die dit mogelijk
maakt. Het lijkt wg waardevol, om meer flexwerkers te hebben. Het kan op
verschillende manieren gefinancierd worden, statiegeld op arbeid,
premiedifferentiatie in de ww.
Tenslotte: de participatiewet is juist
een gigantische vereenvoudiging.
Adelmund merkte tenslotte op, dat de
werkgelegenheidsdiscussie telkens weer terugkwam, maar dat dit niet de
probleemstelling was. Aan de ene kant zijn er mensen, die zeggen: volledige
werkgelegenheid is onhaalbaar geworden, aan de andere kant zeggen mensen: pvda,
eis veel meer banen in de collectieve sector. Dit rapport zit er als ik het
goed begrijp tussenin. De discussie over de volledige werkgelegenheid is een
sudderlapje.
De pvda zou in haar vorige
verkiezingsprogramma het boetekleed hebben aangetrokken over de wao. Hoeveel
as enzovoort. Maar nu moeten we iets nieuws.
Ine: wat is de participatiewet anders dan
de bijstand, qua hoogte van uitkering en zo, minus de bijverdienste, de partnertoets
en de vermogenstoets?.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten